AZ Sint-Maarten trekt volop de kaart van de therapeutische en minimaal invasieve endoscopie. “De infrastructuur die we hier beschikbaar hebben, is uniek in de ruime regio,” zeggen prof. dr. Len Verbeke en dr. Lode Van Overbeke in koor. Die infrastructuur zorgt er ook voor dat het ziekenhuis innoveert in nieuwe toepassingen. Endoscopische maagverkleiningen via dagopname bijvoorbeeld.
Het ziekenhuis heeft de ambitie om uit te groeien tot een belangrijk centrum om (complexe) pathologieën aan maag, lever, gal en pancreas te behandelen. Vandaag al krijgt AZ Sint-Maarten aanvragen van collega- artsen om zich in het ziekenhuis verder te bekwamen. Het aanleren van de kennis en vaardigheden zit niet in de standaardopleiding voor maag-darm-specialisten. Het vraagt minimum een bijkomend jaar en nog diverse andere opleidingen om een volwaardig specialist te zijn.
Met Len Verbeke en Lode Van Overbeke beschikt AZ Sint-Maarten over twee specialisten die zich hierop toeleggen en een academisch niveau nastreven. Tegelijk werd geïnvesteerd in een topinfrastructuur met o.a. een vaste C-boog (röntgenapparaat) en state of the art endoscopie/OK-zalen.
Evolutie
Terwijl de focus voorheen vooral op diagnose lag, laat endoscopie vandaag ook toe om als gastro-enteroloog ingrepen te doen. Zo kan bijvoorbeeld een echo endoscopisch (EUS) of een endoscopische retrograde cholangiopancreaticografie (ERCP)-onderzoek, gecombineerd worden met een behandeling van de pancreas of galwegen.
Len Verbeke: “Waar we vroeger patiënten moesten doorsturen voor een vrij zware chirurgische ingreep, pijnlijke radiografiegeleide puncties voor diagnostieken of langdurige percutane drainages, hebben we nu met therapeutische endoscopie een patiëntvriendelijk alternatief. Moeilijke diagnostische problemen, een zware pancreasontsteking met pancreasnecrose of een zware galblaasontsteking behandelen we nu zelf.” Mét als grote voordeel dat deze ingrepen minder invasief zijn waardoor de herstelperiode voor de patiënt veel sneller verloopt.
Multidisciplinair werken
“Dat we als gastro-enteroloog zelf ingrepen doen, betekent niet dat we de chirurgen uitschakelen. Integendeel. Vaak staan we samen langs de patiënt,” stelt Lode Van Overbeke. De twee endoscopie-ruimtes zijn dan ook ingericht als een operatiekwartier. Alle ingrepen gebeuren onder anesthesie. Dit biedt een betere garantie voor nauwkeurige röntgenbeelden en ingrepen die vlotter verlopen omdat de patiënt stil ligt.
Gastro-enterologen en chirurgen zien zichzelf steeds meer als aanvullend. Bij elke procedure zijn er risico’s. Ook bij endoscopie. Een sterk chirurgisch team in de nabijheid is een geruststellend gevoel. Len Verbeke: “In UZ Leuven heb ik ook de ervaring dat met de introductie van therapeutische endoscopie een nieuwe win-win-situatie ontstaat. Omdat wij meer kunnen oplossen in eerstelijn, kunnen chirurgen hun procedures uitbreiden. Dat wij voor bepaalde postoperatieve problemen, een abces, collectie of lekkage, een patiëntvriendelijke oplossing hebben, laat heelkunde dan weer toe hùn grenzen te verleggen.”
Endoscopische maagverkleining
Eind 2019 komt AZ Sint-Maarten met deze extra behandelmogelijkheid voor obesitaspatiënten. “Voor sommige patiënten is een gastric sleeve of een gastric bypass een stap te ver,” schetst Lode Van Overbeke. “Een endoscopische maagverkleining – via de slokdarm - is een nieuw alternatief. Het is minder invasief, veiliger, volledig omkeerbaar en kan via dagopname.” De ingreep gebeurt standaard door een gastro-enteroloog en een chirurg.
Tegelijk intensiveert AZ Sint-Maarten ook de werking van de obesitaskliniek. Len Verbeke: “We trekken volop de kaart van een multidisciplinaire aanpak met meer mogelijkheden voor de patiënt. Die zal in onze obesitaskliniek in eerste instantie bij een ‘neutraal’ persoon langsgaan: de diëtist. Hij adviseert wat best zou zijn voor de patiënt. Dat advies wordt multidisciplinair besproken in een team met een diëtist, psycholoog, endocrinoloog, bariatrisch chirurg en gastro-enteroloog. Pas dan volgt een definitieve keuze. M.a.w: het is niet de keuze van één chirurg die bepaalt welke ingreep een patiënt zal ondergaan.”
Puncties op moeilijk bereikbare plaatsen
Een ander voordeel van een goed uitgebouwde endoscopie-eenheid is de mogelijkheid om puncties te doen. Bijnieren prikken of stalen bekomen van bepaalde tumoren of klieren kan dankzij de ontwikkeling van endoscopische technieken gemakkelijker via het maag-darmstelsel. Pijnloos en minimaal invasief. Steeds meer collega-artsen worden zich van deze nog ongekende mogelijkheden van endoscopie bewust.