AZ Sint-Maarten beschikt over een Da Vinci-operatierobot. Urologen en gynaecologen begonnen als eersten met robotchirurgie in het ziekenhuis voor o.a. een radicale prostatectomie bij prostaatkanker en voor de hysterectomie bij baarmoederkanker. Met dr. Nicolas Geurts, nieuw in dienst sinds 1 oktober 2019, wil de dienst urologie het indicatiegebied voor robotchirurgie nog verder verbreden. Zo zullen voortaan ook partiële nefrectomie, pyelumplastie, sacrocolpopexie en nog andere ingrepen met de da Vinci robot worden uitgevoerd.
Dr. Nicolas Geurts: “Gedurende mijn specialistische opleiding is robotchirurgie uitgebreid aan bod gekomen. Mijn eerste contact met robotchirurgie was in het Jeroen Bosch ziekenhuis in ’s-Hertoghenbosch in Nederland. Maar het was pas in het OnzeLieve-Vrouw Ziekenhuis in Aalst, waar ik de laatste twee jaar van mijn opleiding volbracht, dat het ware potentieel en voordeel van robotgeassisteerde chirurgie mij duidelijk werd. Het ziekenhuis in Aalst is wereldberoemd voor zijn voortrekkersrol inzake robotchirurgie. Na mijn erkenning als uroloog verhuisde ik een jaar naar Australië om in het gerenommeerde Royal Melbourne Hospital mijn robotvaardigheden verder te perfectioneren.”
Veel voordelen
Als uroloog is Nicolas Geurts onder andere gespecialiseerd in onco-urologische chirurgie. “De operatierobot werd aanvankelijk ingezet voor ingrepen in het kleine bekken, in eerste instantie aan de prostaat. Naarmate de expertise groeide en de operatietechnieken evolueerden, werd het indicatiegebeid uitgebreid naar blaas-, ureter- en nierchirurgie.” Intussen wordt de robot over heel de wereld gebruikt voor verschillende ingrepen binnen een brede waaier aan chirurgische specialismen, van cardiochirurgie naar gynaecologie of darmheelkunde.
“Er zijn een aantal grote voordelen bij robotchirurgie,” geeft hij aan. “In eerste instantie het vergrote 3D-beeld. De robotchirurg krijgt een uitvergroot én driedimensionaal beeld van het operatiegebied. Zo worden details die cruciaal kunnen zijn voor de ingreep veel scherper en duidelijker weergegeven in vergelijking met een open of zelfs een laparoscopische ingreep. Een tweede voordeel is de beweeglijkheid van de robotinstrumenten. Deze gemodificeerde laparoscopische instrumenten kunnen een veel groter aantal bewegingen aan, vergelijkbaar met de menselijke pols.
Dit zorgt voor een buitengewoon verschil ten opzichte van de conventionele laparoscopische instrumenten. Bovendien corrigeert de robot kleine ongewilde handbewegingen en verbetert zo de doeltreffendheid van de ingreep. Robotchirurgie is dus veel preciezer dan laparoscopie, en biedt tegelijkertijd het voordeel minimaal invasief te blijven. De bedoeling is om minder bloedverlies te veroorzaken, een sneller postoperatief herstel en een 9 kortere hospitalisatietijd te ambiëren zodat de patiënt vroegtijdig het ziekenhuis kan verlaten om snel zijn alledaagse activiteiten te hervatten.”
Partiële nefrectomie
Eén van de ingrepen die dankzij een Da Vinci-operatierobot veiliger kan uitgevoerd worden, is de partiële nefrectomie. “Bij kleinere niertumoren is de huidige consensus dat niersparende chirurgie moet worden toegepast. Dit wil zeggen dat de chirurg probeert zo weinig mogelijk functioneel nierweefsel te verwijderen, en enkel de tumor uit de nier snijdt. De bedoeling is dat de patiënt zijn preoperatieve nierfunctie behoudt na de ingreep, zonder nood aan nefrologische opvolging of behandeling. Deze ingreep laparoscopisch uitvoeren kan bijzonder moeilijk zijn, afhankelijk van de grootte en de lokalisatie van de tumor, wat risico’s kan inhouden voor de patiënt. De ingreep open uitvoeren is een optie doch daarvoor moet je een relatief grote en pijnlijke incisie maken. De robot is het ideale instrument om een partiële nefrectomie veilig uit te voeren, zowel op oncologisch vlak als op vlak van patiëntveiligheid.”
Robots: geen weg terug?
Zet je alle voordelen op een rijtje dan zou je kunnen stellen dat inzake urologie robotchirurgie stilaan de norm aan het worden is. “Nog niet helemaal,” antwoordt Nicolas Geurts. “Als dienst urologie in AZ SintMaarten blijven we kwalitatief zeer goede ingrepen doen met open chirurgie of laparoscopie. We willen de robot vooral daar inzetten waar de technologie een échte meerwaarde heeft. Ik denk bijvoorbeeld aan uro-oncologische ingrepen, waarbij voor een deel van de operatie een belangrijke reconstructie dient te gebeuren, denk maar aan het hechten van de blaas aan de urethra na een prostatectomie, of het maken van een darmblaas na een cystectomie. Hierbij kunnen we de voordelen van de robot tegenover de kostprijs rechtvaardigen. We mogen ook niet uit het oog verliezen dat aan robotchirurgie voorlopig nog een relatief hoog prijskaartje hangt.”
Zonder meerkost voor patiënt
AZ Sint-Maarten hanteert de visie dat zolang er geen duidelijkheid is over de terugbetaling de kostprijs voor robotchirurgie niet op de patiënt mag verhaald worden. Nicolas Geurts: “Inzake robotchirurgie is er vandaag enkel een terugbetaling voorzien bij de radicale prostatectomie, het wegnemen van de prostaat omwille van prostaatkanker. We hopen dat dit zal veranderen maar op dit moment is dit koffiedik kijken. In afwachting van eventuele toekomstige terugbetalingen inzake robotchirurgie neemt AZ Sint-Maarten de meerkost hiervan op zich. Men kan stellen dat de patiënt dus wordt geopereerd met de meest moderne technologische middelen voor de prijs van de klassieke open of laparoscopische chirurgie.”