Een beroerte treedt op wanneer een bloedvat in de hersenen verstopt zit (trombose) of scheurt (bloeding).
Soms wordt er ook gesproken over een TIA, herseninfarct of hersenbloeding. Bij een TIA heb je een tijdelijke afsluiting van een bloedvat in de hersenen, bij een herseninfarct een blijvende afsluiting. Een hersenbloeding is een lekkage van een bloedvat in de hersenen.
Hoe voorkomen?
Wist je dat tot 80% van de beroertes voorkomen kan worden met een goede controle van 9 risicofactoren?
Een onvoldoende gecontroleerde risicofactor blijft vaak onopgemerkt. Volg hier de tips van dr. Frederik Daems (neurologie) om je gezondheid te onderzoeken en te verbeteren. Een goede controle van het vasculaire risicoprofiel op de leeftijd van 50 jaar zorgt voor een toename van de levensverwachting met 5,2 jaar voor mannen en met 6,3 jaar voor vrouwen.
Bloeddruk
Laat je bloeddruk controleren bij je behandelend arts of huisarts en volg deze thuis zelf op. Hoe? Meet je bloeddruk een keer per dag (’s morgens) of twee keer per dag (’s morgens en ’s avonds) gedurende twee weken. Schrijf de waarden op en bespreek deze nadien met je huisarts.
Je voordeel: 26 tot 32% lager risico op een beroerte dan bij een niet-gecontroleerde bloeddruk.
Cholesterol
Streef naar een gezond cholesterolprofiel aan de hand van een dieet en zo nodig medicatie. Bij een hoog LDL-cholesterol (ook ‘slechte cholesterol’ genoemd) heb je meer kans op vernauwingen in de bloedvaten doordat LDL-deeltjes zich ophopen.
Je voordeel: elke daling van LDL-cholesterol met 39 mg/dl verkleint je beroerterisico met 21%.
Bloedsuikerspiegel
Bekom een gezonde bloedsuikerspiegel dankzij een gezonde en evenwichtige voedingsinname (mediterraan dieet) en voldoende lichaamsbeweging.
Je voordeel: een gezond glucosemetabolisme levert een risicovoordeel tot 64% op.
Niet roken
Hoe langer je stopt met roken, hoe kleiner het risico op een beroerte. Na twee jaar volgehouden rookstop is er een risicoreductie van 60%. Deze daling zet zich in de jaren daarna nog verder. Bij de tabacologen kan je terecht voor ondersteuning.
Je risicovoordeel van niet te roken bedraagt 75% ten opzichte van wel roken.
Vermijden van alcohol en andere drugs
Vermijd alcohol volledig of beperk het alcoholgebruik tot maximum één eenheid per dag. Het risicovoordeel bij het volledig vermijden van alcohol ten opzichte van een overmatig alcoholgebruik, bedraagt 36%. Andere drugs dienen volledig te worden gemeden.
Lichaamsgewicht
Streef naar een gezonde buikomtrek. Deze bedraagt:
- < 94 cm voor mannen
- < 80 cm voor vrouwen
Streef ook naar een gezonde middel-heupratio (< 0,95 voor mannen en < 0,8 voor vrouwen).
Voldoende beweging
Bouw tijd in voor voldoende beweging per dag of week. Streef per week naar minstens drie tot vier sportmomenten gedurende 40 minuten, zoals snel wandelen of joggen. Ook rustig wandelen tijdens je vrije tijd houdt een voordeel in. Wist je dat je je andere risicofactoren (bloeddruk, cholesterol, bloedsuikerspiegel) positief kan beïnvloeden door voldoende te bewegen?
Je voordeel: in studies werd een risicoreductie tot 60% vastgesteld dankzij lichaamsbeweging.
Gezonde slaap
Zowel een gezond slaap-waakpatroon als een gezonde ademhaling tijdens de slaap zijn geassocieerd met een lager beroerterisico. Ondervind je slaapproblemen of heb je last van snurken? Spreek erover met je arts om tot een geschikte behandeling te komen. Medicatie is hier alvast zelden een goede oplossing.
Je voordeel: de afwezigheid van OSAS (of obstructief slaapapneusyndroom) betekent een 50% risicovoordeel ten opzichte van de aanwezigheid van OSAS.
Dieetmaatregelen
Streef naar een mediterraan dieet:
- vier tot vijf stukken fruit per dag
- minstens tweemaal per week 100 gram vis
- minstens drie keer per dag 40 gram aan vezelrijke volkorenproducten
- minder dan 1,5 gram zout per dag
- beperken van gesuikerde dranken
Je voordeel: zo reduceer je het risico op een beroerte met 42% ten opzichte van een standaarddieet.
Voor informatie over gezonde voeding kan je terecht bij een diëtist of bij je behandelend arts.
Hoe herkennen?
Een beroerte herkennen bij iemand? Doe de FAST-test! Volgende symptomen kunnen wijzen op een beroerte. Bel na de test dan onmiddellijk naar 112.
FACE (gezicht)
Vraag om te lachen of de tanden te laten zien en controleer of de mond scheef staat of de mondhoek naar beneden hangt.
ARM
Kijk of de arm (of het been) minder goed beweegt. Test of de persoon beide armen met gesloten ogen op kan tillen en voor zich uit kan strekken met de binnenzijde van de hand naar boven. Controleer of een arm wegzakt.
SPEECH (spraak)
Spreekt de persoon onduidelijk of lukt het niet goed om tot 10 te tellen? Dit kan wijzen op een beroerte.
TIME (tijd)
Reageer onmiddellijk! Verloren tijd betekent verloren weefsel. Beperk dus de schade en bel