Een lipidenstoornis is een stofwisselingsstoornis waarbij het cholesterolgehalte in het bloed te hoog is. Familiale hypercholesterolemie (FH) komt frequent voor (1:250), maar wordt weinig of niet gediagnosticeerd. De raadpleging, nieuw sinds juli 2024, vertrekt vanuit een multidisciplinaire aanpak (cardiologie en endocrinologie) voor de diagnose en behandeling van lipidenstoornissen.
AZ Sint-Maarten startte de lipidenraadpleging op vanuit twee doelstellingen: enerzijds om met bijzondere aandacht te zoeken naar familiale hypercholesterolemie (FH), anderzijds om een aanspreekpunt te zijn voor specifieke cholesterolverlagende therapie (o.a. PCSK9 inhibitie).
Welke artsen?
Vanuit de dienst cardiologie engageert dr. Tijs Bringmans zich voor deze raadpleging. Hij startte in 2021 met een vergelijkbare lipidenraadpleging in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA). Als subdiscipline is hij interventiecardioloog.
Vanuit de dienst endocrinologie engageert dr. Anne-Marie Vandenbroucke zich. Zij heeft een aanvullende interesse voor lipidenstoornissen en nam ook deel aan de lipidenraadpleging bij het UZ Leuven. Verder is zij ook verbonden aan het obesitascentrum van AZ Sint-Maarten.
Voordeel voor de patiënt
Bij FH is er een variant aanwezig in een van de genen (DNA) van de cholesterolhuishouding, waardoor het LDL-cholesterol dubbel zo hoog is gedurende het hele leven van de patiënt. Dit leidt tot een sterk verhoogde blootstelling aan ziekmakend (of atherogeen) cholesterol, met een toegenomen kans op vroegtijdige hart- en vaatziekte.
De diagnose is nuttig voor de patiënt zelf in het kader van behandeling en preventie, maar ook voor de familieleden. Als eerstelijnsverwanten hebben ze immers 50% kans om hetzelfde gen te erven. Door hiernaar te zoeken bij kinderen van FH-patiënten, kan de start van een medicamenteuze behandeling het optreden van vroegtijdige hart- en vaatziekte voorkomen worden.
Daarbij zijn de richtlijnen rond cholesterolbehandeling vrij strikt aangezien een lagere cholesterol de kans op hart- en vaatziekten vermindert. Na een eerdere hart- en vaatziekte (bv. coronaire stent, overbruggingsoperatie, perifeer vaatlijden) kan de patiënt gezien worden op de raadpleging om te toetsen of de doelstelling behaald werd, en of de overige risicofactoren onder controle zijn. Zo bespreken we er rookstop, dieet, bloeddruk en beweging, én screenen we actief naar onderliggende (pre-)diabetes.
Als de doelstelling niet bereikt wordt onder maximaal verdragen medicamenteuze behandeling, evalueren de artsen of de patiënt in aanmerking komt voor meer gerichte therapie (o.a. PCSK9 modulatie) of voor deelname aan cholesterolverlagende studies. In geval van intolerantie voor medicatie proberen we de patiënt te informeren en alsnog op een bewezen efficiëntie behandeling te krijgen, dit om de valse geruststelling tijdens inname van supplementen te voorkomen.
Organisatie
Zowel dr. Vandenbroucke als dr. Bringmans doen simultaan raadpleging, wat mogelijk maakt om patiënten onmiddellijk multidisciplinair te bespreken. Momenteel voorziet AZ Sint-Maarten de raadpleging een maal per maand. Daarnaast voorzien de artsen een tweemaandelijkse bespreking van uitdagende casussen.
In de regel geven dr. Vandenbroucke en dr. Bringmans advies waarna de patiënt opnieuw verwezen wordt naar de verwijzende arts. Voor de patiënten die in opvolging komen, streven ze ernaar om de patiënt alternerend te zien. Zo krijgt de patiënt de informatie vanuit zowel een cardiologische als vanuit een endocrinologische invalshoek.
Wat is wel/niet inbegrepen in de lipidenraadpleging?
Via de lipidenraadpleging kan dieetadvies gegeven worden, alsook rookstopbegeleiding. Dit zal georganiseerd worden via een infosessie, startend in maart 2025, of eerder indien hiervoor een noodzaak bestaat.
In de raadpleging zijn geen cardiologische techniciteiten (zoals echocardiografie of fietsproef) voorzien. De noodzaak van bijkomende onderzoeken zal desgevallend bepaald en georganiseerd worden. Ook oppuntstelling van een gekende diabetes mellitus of obesitas zal via een aparte raadpleging op de betreffende discipline gebeuren.
Hoe een afspraak maken?
Een patiënt kan geen specifieke afspraak voor een lipidenraadpleging aanvragen. Als huisarts kan u wel specifiek verwijzen voor de lipidenraadpleging.