De rotator cuff bestaat uit vier spieren die rond het schoudergewricht lopen. Deze spieren laten de arm bewegen en dragen bij tot de stabiliteit van het schoudergewricht. De pezen van deze spieren zijn vastgehecht aan de kop van de ‘bol’ van het schoudergewricht (de humerus). Door een langzaam proces van slijtage kunnen er scheuren in de rotator cuff pezen ontstaan.
Op deze pagina beschrijven we algemene richtlijnen en informatie voor patiënten met scheuren in de rotator cuff. Iedere schouder verschilt, waardoor de situatie van iedere patiënt anders kan zijn.
Wat zijn de symptomen van een rotator cuff scheur?
- pijn, vaak ter hoogte van de bovenarm of het schoudergewricht
- krachtvermindering
- moeilijkheden wanneer je de aangetaste arm beweegt
De pijn treedt op wanneer je je arm beweegt, maar is ook aanwezig ’s nachts en in rust.
Wat veroorzaakt een rotator cuff scheur?
De integriteit van de rotator cuff pezen (of simpelweg schouderpezen) gaat met de tijd achteruit. Dat gaat vaak samen met een ontsteking.
Daarnaast kan er een beenderige uitstulping bestaan aan de onderkant van het ‘schouderdak’, net boven de rotator cuff pezen of ter hoogte van het gewricht tussen het schouderdak en het sleutelbeen. Dat zorgt ervoor dat de ruimte waartussen de schouderpezen glijden, verkleint.
Door een langzaam proces van slijtage kunnen er scheuren in de rotator cuff pezen ontstaan. Er zijn twee types scheuren:
- partiële scheur van de rotator cuff: de pees is gedeeltelijk afgescheurd, maar is nog aan het bot bevestigd.
- volledige rotator cuff scheur of volledige dikte scheur: de pees is volledig afgescheurd van het bot.
Bij sommige patiënten kan een volledige rotator cuff scheur ontstaan door een specifiek trauma, zoals een val of een geforceerde beweging met de arm. Dit kan ook gebeuren bij jonge patiënten met een goede peeskwaliteit.
Hoe wordt een rotator cuff scheur behandeld?
Een radiografie (bv. scan) van het schoudergewricht en een echografie van de pezen geven een eerste aanwijzing van de toestand van de rotator cuff pezen. Soms zijn extra onderzoeken nodig om de graad van aantasting of de grootte van een scheur in beeld te brengen. Dat gebeurt via een arthro-CT scan of (arthro) MRI.
Je bespreekt samen met je arts welke behandeling het best bij jouw situatie past. Verschillende factoren zijn belangrijk, zoals:
- leeftijd en activiteitsgraad van de patiënt
- de oorzaak en grootte van de scheur
- is de hinder een gevolg van de scheur, van de kwaliteit van de pezen, …?
Afhankelijk van deze factoren wordt al dan niet voor een operatie gekozen.
Behandeling zonder operatie
Een conservatieve behandeling (zonder operatie) bestaat uit pijnstilling en eventueel cortisone-injecties. Tegelijk is het belangrijk om kinesitherapie op te starten om de overige spieren rond het schoudergewricht te versterken. Daardoor zal de hinder van de scheur op langere termijn verminderen.
Operatieve behandeling
Je arts zal op voorhand met jou overleggen of je voor je ingreep in het dagziekenhuis terecht kan of dat je een nacht in het ziekenhuis moet doorbrengen.
Voor de ingreep zal je arts ook vragen of je een scalenusblock wenst, in combinatie met een lichte algemene verdoving. Bij een scalenusblock worden de zenuwen in de schouder verdoofd, waardoor je na de operatie een dag pijnvrij bent.
Wat na de operatie?
Een gezwollen en pijnlijke schouder na de operatie is normaal. Het is belangrijk om voldoende pijnstilling te nemen en regelmatig ijs op de schouder te leggen (20 minuten, minstens twee- tot driemaal per dag).
Brace – kinesitherapie
Na een rotator cuff herstel krijg je een brace om de herstelde pees te beschermen. Deze moet je vier tot zes weken na de operatie dag en nacht dragen. De duur hangt af van de grootte van de peesscheur en de kwaliteit van de pees.
De eerste weken mag de schouder enkel bewogen worden door de kinesist (= passieve bewegingen). Je elleboog, pols en hand bewegen na de operatie mag en wordt zelfs aangemoedigd.
Onder de begeleiding van een kinesist mag je zes weken na de operatie de schouder voorzichtig bewegen. Na twaalf weken kan je starten met krachttrainingen. Je moet wel in het achterhoofd houden dat de volledige revalidatie langdurig is en vier tot zes maanden kan duren.
Wanneer er enkel een debridement werd uitgevoerd, mag je de schouder onmiddellijk bewegen.